Tırnakların dayanıklılığı, vücudun doğal savunma mekanizmalarından biri olan keratin ile sağlanır. Bu protein, tırnakları dış etkenlerden koruyarak güçlendirme görevi üstlenir. Ancak, zayıf ve kırılgan tırnaklar, yanlış beslenme, yetersiz bakım ya da çevresel faktörler nedeniyle oluşabilir. Özellikle beslenme alışkanlıklarınız, tırnaklarınızın sağlığı üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Tırnakların güçlenmesi için gerekli olan vitamin ve minerallerin yeterli miktarda alınması, el bakımı kadar önemlidir. Kırılgan tırnaklarınız varsa, bakım rutininize ekleyeceğiniz birkaç basit adım ve doğru besinler ile sağlıklı ve güçlü tırnaklara kavuşabilirsiniz.
Kırılgan Tırnak Bakımı
Tırnakların soyulması, kırılması veya katmanlara ayrılması oldukça yaygın bir durumdur. Harvard Tıp Okulu'nun verilerine göre, kadınların yaklaşık yüzde 27'si kırılgan tırnak sorunları ile karşılaşmaktadır. Onikoskizya adı verilen bu durum, genellikle altta yatan sağlık sorunları, çevresel etkiler ya da yetersiz bakım nedeniyle ortaya çıkar. Tırnaklarınızı sağlıklı ve güçlü tutabilmek için, öncelikle bu duruma neden olan faktörleri anlamak gerekir. Nem eksikliği, yetersiz beslenme, kimyasal maddelerle sürekli temas veya yaşlanma gibi nedenler, tırnakların zayıflamasına yol açabilir. Kırılgan tırnakları güçlendirmek için hem günlük bakım rutininizde hem de beslenme düzeninizde yapacağınız basit değişikliklerle bu sorunun üstesinden gelebilirsiniz.
Kırılgan tırnaklara ne sebep olur?
Kırılgan tırnaklar genellikle iki ana kategoriye ayrılır: kuru ve kırılgan tırnaklar ile yumuşak ve kırılgan tırnaklar. Kuru ve kırılgan tırnaklar, yetersiz nemden kaynaklanır ve genellikle sık sık el yıkama ve kurutma işlemlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Bu durum, tırnakların kurumasına ve zamanla daha kolay kırılmasına neden olur. Diğer yandan, yumuşak ve kırılgan tırnaklar, aşırı nemden kaynaklanır. Özellikle deterjanlar, ev temizleyicileri ve oje sökücülere sürekli maruz kalmak, tırnakların fazla neme doymasına ve yumuşayarak kolayca kırılmasına yol açar. Bu iki farklı kırılganlık tipini anlamak, tırnak bakımında doğru adımlar atmak için oldukça önemlidir.
Kırılgan tırnakların diğer nedenleri şunlardır:
Kırılgan tırnaklar sadece dış etkenlerden kaynaklanmaz, altta yatan bazı sağlık sorunları da bu duruma yol açabilir. Yaşlanma, tırnak sağlığını olumsuz etkileyen faktörlerden biridir. İnsanlar yaşlandıkça, el tırnakları incelip kırılganlaşırken, ayak tırnakları genellikle kalınlaşır ve sertleşir.
Yaş:
İnsanlar yaşlandıkça tırnak yapısında değişiklikler meydana gelir. El tırnakları incelip daha kırılgan hale gelirken, ayak tırnakları kalınlaşır ve sertleşir. Bu doğal yaşlanma süreci, tırnakların daha kolay kırılmasına ve hasar görmesine yol açabilir.
Demir Eksikliği:
Demir eksikliği, vücudun yeterli miktarda demir alamaması sonucu oluşur ve düşük alyuvar seviyelerine neden olur. Bu durum, tırnakların zayıflamasına ve kırılganlaşmasına yol açabilir. Doktorunuz ferritin seviyenizi ölçerek demir takviyesi önerisi sunabilir.
Hipotiroidi:
Düşük tiroid hormon seviyeleri de kırılgan tırnakların bir diğer nedenidir. Hipotiroidi, saç dökülmesi, yorgunluk, kilo alımı gibi belirtilerle birlikte tırnakları zayıflatabilir. Bu durum, doktorunuz tarafından reçete edilebilecek sentetik tiroid hormonu ile tedavi edilebilir.
Raynaud Sendromu:
Dolaşım bozuklukları ile karakterize edilen Raynaud sendromu, özellikle ekstremitelerdeki kan akışını etkileyerek tırnakların sağlığını bozabilir. Doktorunuz, kalsiyum kanal blokerleri ya da alternatif tedaviler ile bu durumu kontrol altına alabilir.
Kırılgan tırnaklar hakkında ne yapabilirim?
Yaşlanmaya bağlı tırnak değişikliklerini durdurmak mümkün olmasa da, bölünmüş, çatlamış ve kırılgan tırnak riskini azaltmak için uygulayabileceğiniz pek çok yöntem vardır. Tırnaklarınızı sağlıklı ve güçlü tutmak adına aşağıdaki ipuçlarını göz önünde bulundurabilirsiniz:
Nemlendirici Kullanın
Tırnaklarınızı nemli tutmak, kırılganlık riskini azaltmada önemli bir adımdır. Lanolin veya alfa-hidroksi asitler içeren nemlendirici el losyonları kullanabilirsiniz. Ellerinizi yıkadıktan sonra hemen nemlendirmek, tırnaklarınıza zarar veren kuruluğun önüne geçecektir. Ayrıca, yatmadan önce ellerinize, ayaklarınıza ve tırnaklarınıza nemlendirici uygulayarak gece boyunca nemin korunmasını sağlayabilirsiniz.
El Bakımı Önemlidir
Günlük ev işleri sırasında ellerinizi kuru tutmak için bulaşık eldiveni gibi koruyucu eldivenler kullanmanız tırnaklarınızı sert kimyasallardan korur. Deterjan ve temizlik sıvıları tırnaklarınızın zayıflamasına neden olabilir. Soğuk ve kuru havaya maruz kalmaktan kaçınmak da önemlidir. Özellikle kış aylarında dışarı çıkarken mutlaka eldiven giymek, tırnaklarınızı soğuk hava koşullarından koruyacaktır.
Tırnaklarınıza Bakım Yapın
Tırnaklarınızı kısa tutmak, su ve kimyasalların tırnak yüzeyine daha az emilmesini sağlar. Tırnaklarınızı veya kütiküllerinizi ısırmak yerine, metal aletler kullanarak kütikülleri nazikçe geri itebilirsiniz. Ancak, bu aletleri doğrudan tırnağınızın üzerinde kullanmaktan kaçının. Tırnaklarınızı törpülerken, aynı yönde törpülemeye dikkat edin; ileri geri hareketler, tırnakların bölünmesine neden olabilir. Ek olarak, tırnak sertleştiriciler kullanarak tırnaklarınızın daha güçlü olmasına yardımcı olabilirsiniz. Aseton içermeyen oje çıkarıcıları tercih edin ve çıkarıcıları sık kullanmaktan kaçının.
Tırnaklarım ne kadar hızlı büyür?
2016 yılında yapılan bir araştırmaya göre, ortalama bir yetişkinin el tırnağı ayda yaklaşık 3,47 milimetre (mm) uzar. Ayak tırnakları ise el tırnaklarına göre daha yavaş büyür, ayda ortalama 1,62 mm kadar uzarlar. Bu büyüme oranları kişiden kişiye değişebilse de el tırnaklarının tamamen yenilenmesi yaklaşık 6 ay, ayak tırnaklarının ise yaklaşık 12 ay sürer. Tırnak büyüme hızını etkileyen faktörler arasında yaş, genel sağlık durumu, beslenme alışkanlıkları ve çevresel faktörler yer alır.
El bakımı için ne yapabilirim?
Ellerinizi hasardan korumak ve sağlıklı tutmak için basit ama etkili bir bakım rutini uygulayabilirsiniz. Günlük olarak takip edeceğiniz birkaç adım, ellerinizin yumuşak, pürüzsüz ve bakımlı kalmasını sağlayacaktır. İşte el bakımı için izleyebileceğiniz bazı temel ipuçları:
El Bakımı ve Temizlik
Ellerinizi günde en az iki kez veya ihtiyaç duyduğunuzda nemlendirici sabun ve su ile temizleyin. Ellerinizde biriken kir, zararlı mikroorganizmaların üremesine neden olabilir, bu nedenle düzenli temizlik, hijyen açısından önemlidir. Ellerinizi temizlerken nazik hareketlerle yıkayarak ciltteki doğal yağların korunmasına özen gösterin.
Nemlendirici Kullanımı
Cildin nemini korumak için günde en az iki kez nemlendirici el kremi kullanmak önemlidir. Özellikle ellerinizi temizledikten sonra, cildin kaybettiği nemi geri kazanmak için bir krem uygulamak ellerinizin yumuşak ve esnek kalmasına yardımcı olur. Soğuk hava koşullarında ya da sürekli suya maruz kalan ellerde bu uygulamayı daha sık yapabilirsiniz.
Düzenli Tırnak Kesimi
Tırnaklarınızı düzenli olarak kesmek ve temizlemek hem tırnak sağlığını korur hem de olası yaralanma riskini azaltır. Tırnaklarınızın altında biriken kir, enfeksiyonlara yol açabileceğinden tırnak temizliği oldukça önemlidir. Ayrıca, tırnaklarınızı düzenli keserek kırılmaları ve katmanlara ayrılmaları önleyebilirsiniz.
Yağ Uygulayın
Ellerinizi ve kütiküllerinizi beslemek için cildinize yağ uygulamak oldukça faydalıdır. Yoğun programınıza rağmen, bu basit adımı ihmal etmemeye çalışın. Yağı cildinize sürdükten sonra, cildin derinlerine nüfuz etmesi ve hasarlı bölgelere iyileştirici etki göstermesi için bir süre bekleyin. Bu işlemi özellikle geceleri uygulayarak yağı sabaha kadar ellerinizde bırakabilirsiniz, böylece daha yumuşak ve sağlıklı ellere kavuşabilirsiniz.
Şeker ve Yağ Mucizesi
Evde bulunan basit malzemelerle cildinize nazik bir bakım uygulayabilirsiniz. Biraz şeker ve yağ alarak ellerinizi bu karışımla hafifçe ovun. Şeker cildinizde nazik bir peeling etkisi yaparken, yağ cildinizi nemlendirir. Bu işlemi haftada en az iki kez uygulayarak daha yumuşak ellere sahip olabilirsiniz.
Manikür
Ellerinizi dinlendirmek ve sağlıklı tutmak için düzenli aralıklarla manikür yaptırmak önemlidir. İster bir salona gidin ister evde kendiniz yapın, manikür kaslarınızdaki stresi azaltır ve ellerinize taze bir görünüm kazandırır. Dermatologlar ayda en az bir kez manikür yaptırmanızı önerirler. Manikür, kan dolaşımını artırarak hücrelerin yenilenmesine yardımcı olur ve ellerinizi canlandırır.
Masaj
Ellerinize yapacağınız basit bir masaj, kan dolaşımını hızlandırarak cildin dokusunu iyileştirir ve kasları rahatlatır. Günün herhangi bir saatinde, hatta iş ve seyahat sırasında bile bu kısa masajı uygulayabilirsiniz. Masaj sırasında ellerinizi nemlendirmek için yağ veya vazelin kullanabilirsiniz. Bu uygulama, yorgun ellerinizi yatıştırırken cildinizin nemli kalmasına da yardımcı olacaktır.
Yeterli Besin Alın
El ve tırnak bakımında, doğru beslenme büyük bir rol oynar. Yeşil sebzeler ve meyveler açısından zengin bir diyet, tırnaklarınıza doğal bir ışıltı kazandırır. Kalsiyum, proteinler, B ve E vitamini bakımından zengin yiyecekler tüketerek tırnaklarınızı güçlendirebilir ve cildinizi sağlıklı tutabilirsiniz. Ayrıca, vücudunuzun nemini korumak için günde en az 8 bardak su içmeyi unutmayın. Bu, ellerinizin ve cildinizin doğal nem dengesini koruyacaktır.